José Ramón Anda Sombras de Luz - Nafarroako Museoa

Anda eskultorearen proposamen berriak tenplu batean arnasten den giroa gogora ekartzea lortzen du: isiltasuna, argiak eta itzalak.

Erakusketan ikusgai dauden lanak 1980ko hamarkadatik 2024ra arte sortu dira. Zaharrena "Oh, Italia!" da, Nafarroako Museoaren bildumakoa. Museoak artista honen lau eskultura ditu.

Erakusketa Arte guztia garaikidea da programaren parte da. Kaperan garatzen da, eta lanean ari diren artista nafarren iraupen luzeko (maiatzetik martxora) aldi baterako erakusketen lerro bat biltzen du.

Proiektuari buruz

Kaperaren espazioak artistarentzat duen irakurketa bikoitzetik abiatzen da proiektua:
"Alde batetik, espazioa dugu, gurutze latindar formako oinplanoa, altuera handikoa, eta, tenpluetan gertatzen den bezala, lasaitasunera eta isiltasunera gonbidatzen gaitu. Bestalde, aldare nagusiko nahiz alboetako kaperetako erretaulak bertan geratzen direnez, "distraitu" egin daitezkeela iruditzen zait, eta aretoan esku hartzera bultzatzen naute, espazioaren poetika ezagutzeko baldintzak eskaintzen dituen lekua izaten jarrai dezan ".

Andak bere eguneroko bizi-esperientzia ekarri nahi du kaperara, bere tailerrean bisitatzen duten argi eta itzal joko horiek, eguzkiak, zuhaitzen hostoetan zehar, une oro eszena desberdinak landuz, bere sotiltasunagatik beti harritzen duen amaigabeko garapen batean.

Erakusketa-espazioan zura, marmola, brontzea eta alabastroa bezalako materialak aurkezten dira bertikaltasuna hartzen duten eskulturetan, tenplu batean eta beste elementu horizontal batzuetan (mahaia, bankua edo erliebeak) ikusten ditugun irudi eta argimutilen antzera, interpretazio eta zentzu berriak emanez, giro ilunean edo argia ahulduta.

Proiektatutako bideo batek tailerrean egunero laguntzen dioten irudiak jasotzen ditu, eta, musikarekin batera, espazioari magia, patxada eta begirada berri bat ematea lortzen du, Andak bere proposamenarekin transmititu nahi duena.

Diseinua eta argitalpena

Museoen diseinua Ana Garciak egin du, Álvaro Matxinbarrenaren laguntzarekin. Jose Ramon Andaren nahiei jarraiki, museografiak lasaitasun, isiltasun eta hausnarketa giroa sortzen du, eskulturetan begirada kontzentratzen laguntzen duena. Artistaren tailerrean grabatutako argi-itzalen bideoak indartu egiten du asmo hori. José Ramón Andaren ideia baten zati honek Carlos Núñez Medinaren musika eta Toni Sasalen errealizazioa ditu.

Laster argitalpen bat argitaratuko da Álvaro Matxinbarrena Carasaren testu batekin, artistaren biografia labur batekin, aurkeztutako lanen zerrendarekin eta erakusketako argazkiekin. Doan eskuratu ahal izango da Museoan bertan eta pdf-a eskuragarri egongo da.
 

Jarduerak

Artistak bisita gidatua eskainiko du maiatzaren 26an, igandea, 12:30ean. 

Ekainaren 16tik aurrera Araitz Urbeltz eta Ángel Maciasen doako bisita lagunduak eskainiko dira. Edukiera mugatua da eta gonbidapenak (gehienez bi pertsona bakoitzeko) bisitaren egun berean jasoko dira, 11:00etatik aurrera.

José Ramón Anda

José Ramón Anda Goikoetxea Bakaikun (Nafarroa) jaio zen 1949an.
Madrilgo Escuela Superior de Bellas Artes de San Fernandon ikasi zuen.
1970. eta 1974. urteen artean, Akademian ikasteko beka bat jaso zuen.
Erromako Arte Ederretako espainiarra.
Kultura Ministerioaren beka bat ere lortu du, Ar-te plastikoak eta adierazpen-modu berrien ikerketa sustatzeko.

1975etik gaur arte bakarkako erakusketak egiten aritu da, 30 baino gehiagorekin bere curriculumean.
Besteak beste, honako sari hauek jaso ditu Andak:
• Gasteizko Bi Urteko Eskultura Saria 1978an.
• Ángel Orensanz, Sabiñánigo eta Huesca Eskulturako Nazioarteko Lehen Saria
1982.
• Donostiako Eskulturaren Biurteko Lehen Saria 1983an.
• Jaca Hiria Nazioarteko Bigarren Eskultura Lehiaketa,
Huesca, 1983an.
• Eusko Jaurlaritzaren Gure Artea Lehen Eskultura Saria, 1983an.
• Zarauzko Udaleko (Gipuzkoa) Eskultura Lehiaketaren saria 1989an.

• Zumarragako Udala-Villarreal de Urrechua Eskultura Lehiaketaren saria,
Gipuzkoa, 1993.
• Caja Madrid Eskulturako Bigarren Sari Nazionala 1997an.

Herri-lana

Zeharki: (1982-1989) Donostiako Satrustegi etorbideko lorategietan.
Juan de Antxietari omenaldia, Iruñeko Hiru-bide plaza, [Nafarroa].
Lehioa (1989) Zarautzen.
Polifemo/Leida (1993) Iruñeko Antoniuti parkean.
Goruntz (1980-1994) Zumarragan, Gipuzkoan.
Belak (2000-2001) Bakion, Bizkaian.
Haizean, (1978-2002) Tolosan, Gipuzkoan
Zeharki II (2000-2002) Galdácanon, Bizkaian.
Titulurik gabea (1999-2003) Altsasun, Nafarroan.
Urbasako memoria (Gerra Zibilean fusilatuei omenaldia), Urba-sa parkea,
Nafarroa.
Punto de luz y equilibrio/Argi izpia eta oreka (1979-2003), Nafarroako Unibertsitate Publikoa
(NUP), Iruñea, Nafarroa